Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Bir Yöntem Denemesi1

Abstract

Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesi faaliyetinin önemi son zamanlarda artmıştır. Bu eğitim, Türkiye’de ve pek çok yabancı ülkede sivil ve askerî kurumlarda verilmektedir. Türk Silahlı kuvvetleri bünyesindeki okul ve kurumlarda yabancı askerî personele verilen Türkçe eğitiminin kalitesi bir hayli yüksektir. Bu kalitenin elde edilmesinde, uygulanan yöntem ve tekniklerin nitelikli olmasının yanında, üretilen teknoloji tabanlı öğretim materyallerinin de etkisi olmuştur. “Görsel Cümle Yöntemi” adını verdiğimiz yöntem, yıllarca süren tecrübelerin ışığında şekillenmiştir. Bu yöntem, ana dili Türkçe olmayan yetişkin yabancılara Türkçe öğretiminde çok etkili bir araçtır. Çünkü bu teknikle; her yaş ve seviyeden öğrencinin yararlanabileceği, sıkılmadan dersi takip edebileceği bir ortam sunulmaktadır. Ayrıca dört dil becerisini de geliştirmeye imkân veren bu yöntem, farklı hazır bulunuşluk düzeyindeki öğrencilerden meydana gelen dersliklerde kolayca kullanılabilmektedir. Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretiminin adı; “Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi” değil, “Ana Dili Türkçe Olmayanlara Türkçe Öğretimi” olmalıdır. Zira Türkiye’de Türkçe yabancı dil değildir. Bu etkinlik, yabancılar için “yerinde dil eğitimi” kapsamında değerlendirilmelidir. Ortak iletişim aracı olmadan, ölçünlü bir program sürdürmek çok zordur. Hazır bulunuşluk düzeyleri çok farklı öğrencilerden oluşan sınıf/kısımlarda tümevarım ve tümdengelim modelleri öğrenicilerin bir kısmını dersten koparmakta, öğretim etkinliği vasat düzeye göre yürütülmektedir. Oysa “Görsel Cümle Yöntemi”nde, cümleden başlayarak iki yönlü (hem tümevarım hem de tümdengelim) bilgi ve beceri kazandırıldığından, tüm öğrenicilerin ilgisini canlı tutmak mümkün olmaktadır.