Türkçenin Sınırları

Abstract

Türk dili, tarihî bakımdan olduğu gibi coğrafî açıdan da çok geniş bir etki alanına sahiptir. Arkeoloji kazıları, Türklerin Orta Asya’daki varlığını taş devrinden demir ve tunç devirlerine kadar götürmekte ve Türkçenin konuşulduğu coğrafî alan genişliğinin zamanla Avrupa ve Afrika kıtalarına uzandığını göstermektedir. Büyük Hun Devletinden sonra sırasıyla kurulan Köktürk, Uygur, Karahanlı, Harezm, Altınordu, Çağatay, Selçuklu ve Osmanlı devletleri Türk kültürünün etki alanlarını, Moğolistan ve Çin sınırlarından Balkanlar’a kadar doğu-batı istikametinde genişletmişlerdir. Yurt dışında yabancı dil olarak Türkçe eğitimi veren Yunus Emre Enstitüsü, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yurt dışında (17 ülkede) açtığı Türkçe lisan dershaneleri gibi yurt içi ve yurt dışındaki resmî ve özel Türkçe dil öğretim merkezleri ile uluslararası sanatsal ve bilimsel etkinlikler sayesinde Türkiye Türkçesi; bugün beş kıtada konuşulan, öğretimi yapılan ve üzerinde çalışılan bilim, sanat, ticaret vb. alanlarda bir dünya dilidir. Türkçenin tarihî derinlik, coğrafî genişlik ve kelime hazinesi ile kültürel zenginlik bakımından sınırlarını tam olarak çizmek mevcut bilgilerle imkânsızdır. Ancak bilim insanlarının çabaları sonucu gün ışığına çıkacak yeni verilerle bu mümkün olacaktır.